بشارت به مؤمنان (قرآن)در این مقاله، آیات مرتبط با بشارت به مؤمنان معرفی می‌شوند. فهرست مندرجات۲ - از اهداف نزول قرآن ۳ - کامیابی بزرگ مؤمنان ۴ - بشارت به جایگاه رفیع ۵ - وعده‌ای تخلف ناپذیر ۶ - بشارت به مؤمنان در رویا ۷ - بشارت به مؤمنان در قیامت ۷.۱ - بشارت فرشتگان ۷.۲ - بشارت خداوند ۷.۳ - بشارت نجات در آخرت ۸ - بشارت به مؤمنان قوم موسی ۹ - بشارت به مؤمنان مجاهدین ۹.۱ - بشارت بهشت ۹.۲ - بشارت رحمت و مقام رضا ۱۰ - بشارت به مؤمنان مهاجر ۱۱ - بشارت به مؤمنان نیک کردار ۱۱.۱ - پاداش بزرگ ۱۱.۲ - عذاب کافران ۱۱.۳ - پاداش نیکو ۱۱.۴ - همسران بهشتی ۱۱.۵ - بشارت‌دهنده به مؤمنان ۱۲ - بشارت پیروزی به مؤمنان ۱۳ - پانویس ۱۴ - منبع ۱ - بهره‌مندی از بشارتهای پیامبربهرهمندی مؤمنان، از بشارتهای پیامبر صلیاللهعلیهوآله: «یـایها النبی... • وبشر المؤمنین بان لهم من الله فضلا کبیرا؛ای پیامبر... و مؤمنان را مژده ده که برای آنان از جانب خدا بخشایشی فراوان خواهد بود.» ۲ - از اهداف نزول قرآنبشارت به مؤمنان، يكى از اهداف نزول قرآن: «قل من کان عدوا لجبریل فانه نزله علی قلبک باذن الله... وبشری للمؤمنین؛بگو کسی که دشمن جبرئیل است(در واقع دشمن خداست) چرا که او به فرمان خدا قرآن را بر قلبت نازل کرده است ... و بشارتی برای مؤمنان است.» مرجع ضمیر «نزله»، قرآن و مخاطب «قلبک» پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله است. ۳ - کامیابی بزرگ مؤمنانبشارتهای خداوند در دنیا و آخرت به مؤمنان پرهیزکار، کامیابی بزرگ: «الذین ءامنوا وکانوا یتقون• لهم البشری فی الحیوة الدنیا وفی الاخرة... ذلک هو الفوز العظیم؛همانان که ایمان آورده و پرهیزگاری ورزیده‌اند. در زندگی دنیا و در آخرت مژده برای آنان است... این همان کامیابی بزرگ است.» مشارالیه «ذلک» بشارتهای یاد شده در آیه است. ۴ - بشارت به جایگاه رفیعبشارت به مؤمنان، برای بهره‌مندی از جایگاه رفیع: «اکان للناس عجبا ان اوحینآ الی رجل منهم ان انذر الناس وبشر الذین ءامنوا ان لهم قدم صدق عند ربهم...؛آیا برای مردم شگفت آور است که به مردی از خودشان وحی کردیم که مردم را بیم ده و به کسانی که ایمان آورده‌اند مژده ده که برای آنان نزد پروردگارشان سابقه نیک است....» بر اساس یک احتمال، مقصود از «قدم صدق» جایگاه و منزلت رفیع و سابقه سعادتمندی است. ۵ - وعده‌ای تخلف ناپذیربشارت الهی به مؤمنان پرهیزکار، وعده‌ای تخلف ناپذیر : «الذین ءامنوا وکانوا یتقون• لهم البشری فی الحیوة الدنیا وفی الاخرة لاتبدیل لکلمـت الله...؛همانان که ایمان آورده و پرهیزگاری ورزیده‌اند. در زندگی دنیا و در آخرت مژده برای آنان است وعده‌های خدا را تبدیلی نیست....» مقصود از «کلمات الله» اقوال و وعده‌های خداوند است که از جمله آنها بشارت الهی به مؤمنان پرهیزکار می‌باشد. ۶ - بشارت به مؤمنان در رویابشارت به مؤمنان پرهیزکار در عالم رؤیا (ديدن خوابهاى نيك و صادق): «الَّذين ءامنوا وكانوا يتّقون لهم البشرى فى الحيوة الدّنيا وفى الأخرة لاتبديل لكلمت اللّه ذلك هو الفوز العظيم؛ همانها كه ايمان آوردند و (از مخالفت فرمان خدا) پرهيز مي‌كردند. در زندگي دنيا و در آخرت شاد (و مسرور)ند، وعده هاي الهي تخلف ناپذير است، و اين رستگاري بزرگي است.» در روايتى وارد شده كه شخصى خدمت پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) آمد و از آيه شريفه «الّذين آمنوا ... لهم البشرى ...» پرسيد؟ حضرت در جواب فرمود: امّا مقصود از سخن خدا كه فرمود: «لهم البشرى فى الحيوة الدّنيا»، خوابهاى زيبايى است كه مؤمن مى‌بيند و او را از اين طريق در دنیا بشارت مى‌دهند. ۷ - بشارت به مؤمنان در قیامتیکی از جاهایی که به مومنان، بشارت داده شده است، قیامت می باشد. ۷.۱ - بشارت فرشتگانبشارت فرشتگان در قیامت به مردان و زنان مؤمن، براى بهره‌مندى‌شان از بهشت و نعمتهاى آن، كاميابى بزرگ براى آنان: «یوم تری المؤمنین والمؤمنـت یسعی نورهم بین ایدیهم وبایمـنهم بشرلـکم الیوم جنت تجری من تحتها الانهـر خــلدین فیها ذلک هو الفوز العظیم؛آن روز که مردان و زنان مؤمن را می‌بینی که نورشان پیشاپیششان و به جانب راستشان دوان است(به آنان گویند) امروز شما را مژده باد به باغهایی که از زیر(درختان) آن نهرها روان است در آنها جاودانید این است همان کامیابی بزرگ.» ۷.۲ - بشارت خداوندبهرهمندى مؤمنان از بشارت خداوند در قيامت: «وجوه یومـئذ مسفرة• ضاحکة مستبشرة؛در آن روز چهره‌هایی درخشانند. خندان (و) شادانند.» «ضاحکة مستبشرة» یعنی خندان و چهره شادمان. این شادمانی آنها به دلیل بشارتی است که به آنها داده شده است. ۷.۳ - بشارت نجات در آخرتبشارت نجات در آخرت و ورود بر پیامبر صلیاللهعلیهوآله در کنار حوض کوثر، برای مؤمنان پرهیزکار : الذین ءامنوا وکانوا یتقون• لهم البشری فی الحیوة الدنیا وفی الاخرة لاتبدیل لکلمـت الله ذلک هو الفوز العظیم؛همانان که ایمان آورده و پرهیزگاری ورزیده‌اند. در زندگی دنیا و در آخرت مژده برای آنان است وعده‌های خدا را تبدیلی نیست این همان کامیابی بزرگ است.» از امام صادق علیه‌السلام روایت شده که در تفسیر آیه مزبور فرمود: بشارت در آخرت در آیه شریفه، همان بشارت به نجات در آخرت و ورود بر پیامبر و اهل بیت او علیهم‌السّلام در کنار حوض کوثر است که از جانب امام معصوم به آنها داده می‌شود. ۸ - بشارت به مؤمنان قوم موسیموسی علیه‌السلام مامور بشارت به مؤمنان قومش، برای نجاتشان از دست فرعونیان: «واوحینآ الی موسی واخیه... وبشر المؤمنین؛و به موسی و برادرش وحی کردیم ... و مؤمنان را مژده ده.» ۹ - بشارت به مؤمنان مجاهدینمؤمنان مجاهد از بشارت‌داده‌شدگان هستند. ۹.۱ - بشارت بهشتبشارت بهشت، به مؤمنان جهادکننده با جان و مال خويش: «ان الله اشتری من المؤمنین انفسهم وامولهم بان لهم الجنة یقـتلون فی سبیل الله فیقتلون ویقتلون وعدا علیه حقا فی التورلـة والانجیل والقرءان ومن اوفی بعهده من الله فاستبشروا ببیعکم الذی بایعتم به وذلک هو الفوز العظیم؛پس اگر توبه کنند و نماز برپا دارند و زکات دهند در این صورت برادران دینی شما می‌باشند و ما آیات(خود)را برای گروهی که می‌دانند به تفصیل بیان می‌کنیم.» ۹.۲ - بشارت رحمت و مقام رضابشارت رحمت، مقام رضا و بهشت، به مؤمنان جهادكننده با جان و مال خويش: «الذین ءامنوا وهاجروا وجـهدوا فی سبیل الله بامولهم وانفسهم اعظم درجة عند الله واولـئک هم الفآئزون• یبشرهم ربهم برحمة منه ورضون وجنت لهم فیها نعیم مقیم؛کسانی که ایمان آورده و هجرت کرده و در راه خدا با مال و جانشان به جهاد پرداخته‌اند نزد خدا مقامی هر چه والاتر دارند و اینان همان رستگارانند. پروردگارشان آنان را از جانب خود به رحمت و خشنودی و باغهایی(در بهشت) که در آنها نعمتهایی پایدار دارند مژده می‌دهد.» ۱۰ - بشارت به مؤمنان مهاجربشارت به مؤمنان مهاجر، برای برخورداری از رحمت، رضوان و بهشت خداوند: «الذین ءامنوا وهاجروا وجـهدوا فی سبیل الله بامولهم وانفسهم اعظم درجة عند الله واولـئک هم الفآئزون• یبشرهم ربهم برحمة منه ورضون وجنت لهم فیها نعیم مقیم؛کسانی که ایمان آورده و هجرت کرده و در راه خدا با مال و جانشان به جهاد پرداخته‌اند نزد خدا مقامی هر چه والاتر دارند و اینان همان رستگارانند. پروردگارشان آنان را از جانب خود به رحمت و خشنودی و باغهایی(در بهشت) که در آنها نعمتهایی پایدار دارند مژده می‌دهد.» ۱۱ - بشارت به مؤمنان نیک کرداراز جمله بشارتهایی که خداوند در قرآن آن را بیان می کند بشارت به مؤمنان نیک کردار می باشد. ۱۱.۱ - پاداش بزرگبرخورداری از پاداش بزرگ، از بشارتهای قرآن به مؤمنان نیک کردار : «ان هـذا القرءان یهدی للتی هی اقوم ویبشر المؤمنین الذین یعملون الصـلحـت ان لهم اجرا کبیرا؛ قطعا این قرآن به(آیینی) که خود پایدارتر است راه می‌نماید و به آن مؤمنانی که کارهای شایسته می‌کنند مژده می‌دهد که پاداشی بزرگ برایشان خواهد بود.» ۱۱.۲ - عذاب کافرانتهدید کافران به عذاب دردناك دوزخ، از بشارتهاى قرآن به مؤمنان نيك‌كردار: «ان هـذا القرءان یهدی للتی هی اقوم ویبشر المؤمنین الذین یعملون الصـلحـت ان لهم اجرا کبیرا• وان الذین لایؤمنون بالاخرة اعتدنا لهم عذابا الیما؛قطعا این قرآن به(آیینی) که خود پایدارتر است راه می‌نماید و به آن مؤمنانی که کارهای شایسته می‌کنند مژده می‌دهد که پاداشی بزرگ برایشان خواهد بود. و اینکه برای کسانی که به آخرت ایمان نمی‌آورند عذابی پر درد آماده کرده‌ایم.» جمله «و ان الذین لایؤمنون بالاخرة» عطف بر جمله «ان لهم اجرا کبیرا» است .یعنی قرآن دو بشارت به مؤمنان می‌دهد: ۱. اجر بزرگ برای آنان:۲.آماده شدن عذاب برای کافران. ۱۱.۳ - پاداش نیکوبشارت قرآن به پاداش نیکو برای مؤمنان نیک کردار: «قیما لینذر باسا شدیدا من لدنه ویبشر المؤمنین الذین یعملون الصـلحـت ان لهم اجرا حسنا؛(کتابی) راست و درست تا( گناهکاران را) از جانب خود به عذابی سخت بیم دهد و مؤمنانی را که کارهای شایسته می‌کنند نوید بخشد که برای آنان پاداشی نیکوست.» ۱۱.۴ - همسران بهشتیبشارت برخوردارى از همسران بهشتى، به مؤمنان نيك‌كردار: «وبشر الذین ءامنوا وعملوا الصـلحـت ان لهم جنت... ولهم فیها ازوج مطهرة...؛به كساني كه ايمان آورده اند و عمل صالح دارند، بشارت ده،... و براي آنها همسراني پاك و پاکیزه است و جاودانه در آن خواهند بود.» ۱۱.۵ - بشارت‌دهنده به مؤمنانقرآن و آیات آن، هدايت و بشارت براى اهل ايمان: طس تلک ءایـت القرءان وکتاب مبین• هدی وبشری للمؤمنین؛طا سین این است آیات قرآن و(آیات)کتابی روشنگر. که(مایه) هدایت و بشارت برای مؤمنان است.» ۱۲ - بشارت پیروزی به مؤمنانپیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم مامور بشارت پیروزی قریب الوقوع به مؤمنان: «و اخری تحبونها نصر من الله وفتح قریب وبشر المؤمنین؛و(رحمتی) دیگر که آن را دوست دارید یاری و پیروزی نزدیکی از جانب خداست و مؤمنان را(بدان) بشارت ده.» برداشت مزبور بر این نکته استوار است که «بشر المؤمنین» عطف بر جمله «تؤمنون بالله...» در دو آیه قبل باشد که معنایش این گونه می‌شود: ایمان بیاورید و مجاهدت کنید تا خداوند شما را پاداش و یاری دهد و تو‌ای پیامبر، این مطلب را به مؤمنان بشارت ده. ۱۳ - پانویس۱۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۲۴۹، برگرفته از مقاله «بشارت به مؤمنان». |